male mi enkalkulis ‚pekoteko‛n, kiu iris propran vojon sufiĉe disan je piv-oj. pekoteko interese prezentas fruan provon de komputika metodo por vortaristoj. la heredaĵon de tiu projekto oni trovas en paĝo de bernardo pabst aŭ en paĝo de ikef.
prave atentigis la iniciatinto kaj gvidanto de pekoteko, akademiano rudigero ejŝholc (3), ke la nomo celas ne nur terminaron, sed ankaŭ „novan labor-procedon por evoluigi nian lingvon laŭ precize preskribita efika vojo, kiun modernaj komputoroj ebligas‟.
efektive la artikolojn de pekoteko oni redaktis laŭ sufiĉe detala strukturo. jen ekzemplo de pekoteka artikolo en kruda stato:
{U1} 381.748.3mi ne klarigos ĉiujn detalojn de la strukturo. mi povas atesti, ke malgraŭ formaleco ĝin ne facile analizas komputa programo.
{T1} HEJ
{eo1} lu-financ/o *a
{eo2} lizing**/o *b EVIT *a*c
{eo3} sistem-lu/o *b EVIT *c
{eo4} lu-financ/ad/o *c
{eo5} lis''/ad/o <1> *c
{eo6} liz/ad/o <1> *c
{de1} Leasing *b*ĉ
{en1} leasing *a*b
{fr1} leasing *b EVIT *d
{fr2} crédit-bail *d
\J Financa operacio por faciligi akiron de ekipaĵo. Anstataŭ aĉeti la ekipaĵon, la entreprenisto petas, ke tion faru lia banko. La entreprenisto poste lu-prenas ĝin de la banko kontraŭ periodopagoj ekvivalentaj al kapitala amortizo plus interezoj. La ekonomia rezulto do similas al deprunto de la aĉetoprezo, sed ofte ekzistas imposta avantaĝo en la lu-metodo. *a
Fon: *a Ian Jackson en Bulteno de Esperanta Jura Asocio, 1992/1,p5; *b KomT; *c ei; *ĉ DUD-U; *d PetLar91;
\W 93/130 \w\-----
Rim: La angla vorto \Ileasing\i signifas simple "luado" kaj oni uzas ĝin ankaŭ por priskribi la luadon de terpecoj. Nur la kunteksto indikas, ĉu oni uzas la vorton laŭ ĝia terojura aŭ financa signifo. Ĝi estas gerundio derivita de la verbo \Ito lease\i, kiu signifas kaj "lu-doni" kaj "lu-preni". {eo2} agacas pro du kaŭzoj: 1-e, ĉar ĝia radiko havas substantivan karakteron malgraŭ tio, ke ĝi priskribas agon. Pro la sama kialo maltaŭgis la vorto "dumpingo"; ĝin oni prave nun anstataŭigas per dumpado (87/697). 2-e, ĉar entute ne necesas neologismi. Anglalingvanoj ne sentas bezonon de aparta radiko por tiu ĉi financa operacio. Ili kontentas uzi ordinaran vorton por luado. Kial ni ne same? Aliflanke, ili pretas fidi al la kunteksto por eviti konfuzon, dum ni preferas maksimuman klaron. Sed tia klaro estas facile atingebla per kunuzo de radikoj "lu" kaj "financ". *a
ei (93-04-03): "financo" laŭ PIV estas "monaj rimedoj, pri kiuj iu disponas", tial mi preferas preni kiel bazon la verbon (=93/131), kaj derivi de ĝi la terminon {eo4}. {eo3} laŭ mi estas maltrafa termino, ĉar pensigas pri tio, ke iu sistemo (kio ĝi estas? - Kial ne objekto?) estas lu-prenata aŭ lu-donata. {eo2} ankaŭ al mi ne plaĉas, sed ĉar la Angla termino fariĝis internacie faka esprimo por lu-financado, eble estus utile atribui duan komercan signifon al la radikoj "lis"aŭ "liz" kaj derivi de iliaj verboj la terminojn {eo5} aŭ {eo6} por tiu ĉi nocio-komplekso.
=93/131, 132, 133. Mi petas reagojn. *c
«93-07-22»
en 1981 rudigero ejŝholc faris mallongan provon de la pekoteka metodo per la glosaro de ‚mondo de travivaĵoj‛ far tibor sekelj. el 1994 estas la lastaj dosieroj de pekoteko nuntempe alireblaj. dum tiu dektri-jara tempo pluraj homoj kontribuis al la ĉefa terminaro aŭ laboris siaflanke laŭ ĝia strukturo, kaj interŝanĝadis datumojn per disketoj. mi suspektas, ke la nuntempe retroveblaj dosieroj ne estas la tuto kaj ke parto de la pekotek-metodaj laboraĵoj forperdiĝis.
ĉu la projekto estis sukceso aŭ fiasko? vole-nevole oni taksas ĝin per komparo kun piv-oj, kvankam ĝia precipa celo estis pli terminara, ol ĝeneral-vortara. pro tio estas iom maljuste nur nombri la restantajn artikolojn (ĉirkaŭ 4731) kaj konstati, ke ili malpli multas ol la artikoloj de piv1_1971 (39521). trafosante la enhavon, oni trovas en pekoteko multajn terminojn de ekonomiko, nomojn de internaciaj institucioj kaj aliajn interesaĵojn.
certe ne sukcesaj estis iuj provoj de pekoteko en teĥnika vortprovizo:
- ĝiaj proponitaj teĥnikaj sufiksoj: -ator (por aparato: akumulatoro, legatoro...) -ap (por komputaj aplikaĵoj: desegnapo, etikedapo, telepagapo...)
- ĝiaj mallongigoj: kohedo (komputor-helpata dezajn-sistemo)...
kial pekoteko haltis? mi ne konas la cirkonstancojn. mi tamen suspektas du kaŭzojn. unue pekoteko, kiel multaj esperantaj projektoj, dependis je la agado de unu homo. kiam tiu homo ne plu vigligis, la afero haltis. due pekoteko trafiĝis de la rapida evoluo de komputiko, de la malapero de wordperfect je kiu ĝi parte dependis, de la apero de interreto kaj marko-lingvoj kiaj sgml kaj xml kaj de aliaj teĥnikaj kondiĉoj, kiuj frue arkaikigis aferon, kiu volis esti avangarda.
referencoj
- nepivaj vortojn / cherpillod andré. - la aŭtoro, 1988. - (6800 kapvortoj)
- neologisma glosaro / vatré henri. - iltis, 1983. - (laŭ vikipedio: 1983 1000 kapvortoj, 1986 2000 kapvortoj, 1989 2300 kapvortoj)
- dekunu paroladetoj pri pekoteko / rüdiger eichholz. - 1993.
samtemaj notoj:
- piv-familio: kvanta evoluo
- piv-familio: laŭtempa evoluo
- piv-familio: la stranga sorto de pekoteko (ĉi tiu noto)
- piv-familio: perditaj vortoj sen savboato (venonta)
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire