sub la pavimo - libroj

la ondo de esperanto 2010:2 demandis pri esperantaj atingoj kaj fiaskoj en 2009. gravuloj respondis per gravaĵoj, briluloj per brilaĵoj kaj malbrilaĵoj.

iuj atingas rezultojn ankaŭ subgrunde — reale subgrunde, proksimume tri metrojn sub la nivelo de strata makadamo. du tiaj subgrunduloj estas ĵano kaj reĝiso. ili de pluraj monatoj laboras en la kelo de la franca esperanta asocio.

tiu kelo enhavas amason de malnovaj libroj, kiun oni — ĉu facilanime aŭ ironie mi neniam tradivenis — nomas biblioteko. el tiu fatraso, ĵano kaj reĝiso jam reordigis la kolekton de petro royer, preskaŭ 2500-voluman realan bibliotekon el la 1970aj jaroj kun numeritaj kaj butler-ordigitaj libroj, registro, sliparo. dank' al tiu restarigo pliparto de la volumoj estas retrovita, en ordo kaj nun referencita en la reto.

antaŭ dudeko da jaroj mi partoprenis en simila provo, sed ĝi ne finiĝis. ĉifoje oni ne nur plenumis, sed daŭrigas per la pli malnova kolekto sébert. poste atendas staploj kaj kestoj de donace aŭ alimaniere alvenintaj dokumentoj.

en ĉi tiu kelo estas trezoro kun probable unikaj ekzempleroj de iuj verkoj. mi memoras, kiel mi trovis malnovan faldfolion pri "esperanta danco" kun desegnoj de la piedmetoj; kiel mi tralegis la originalan proponon pri "neŭtrala moresneto"; ke mi foliumis la "alĝeran stelon", gazeton de esperantistoj en kolonia alĝerio... mi aludis la nealireblon de malnovaj terminaroj — ĵano tuj enmanigis verketon pri stacia pilkludo (basbalo) el 1910.

kompreneble reordigo ne estas atingo en si mem... la asocio "havas pli urĝajn taksojn" ol malnovaj libroj kaj libromaniuloj, kaj estas dubinde, ke ĝi povos vere funkciigi bibliotekon. mi iam spertis tiun senton: tri metrojn sub aktivularo, kiu inventas ĉiutage la miraklan propagandometodon, oni silente foliumas gazetojn, legas pri centoj da similaj provoj finiĝintaj en fiaskoj, oni skeptikiĝas, oni pli kaj pli ŝate eksidas, turnas paĝojn, ĝojas pri tiu kultura heredaĵo, kaj fine iĝas revulo sida inter ŝimaj libroj en la holdo de asocio gaje velanta al mirindaj sukcesoj... espereble ne tro da homoj spertos similan humoron pro nuraj malnovaj libraĉoj.